Pokonaj bariery w komunikacji
Zapewne nieraz zdarzyło Ci się napotkać na pewne trudności podczas komunikacji z innymi ludźmi. Bywa czasem tak, że mimo usilnych chęci rozmówcy nie mogą dojść do porozumienia. Jedna osoba mówi coś, co według niej jest oczywiste, natomiast druga reaguje na to całkowicie wbrew intencji tej pierwszej, nic nie rozumie, interpretuje błędnie lub nawet się obraża.
Dlaczego tak się dzieje?
Ponieważ w naszym codziennym życiu i sposobie myślenia stosujemy pewne uproszczenia i zniekształcenia, które następnie przenosimy na nasz język. Powoduje to trudności w komunikacji i może stwarzać niepotrzebne bariery. Jakby tego było mało, często na tych zniekształceniach ludzie opierają wiele swoich przekonań, co ma znaczący i negatywny wpływ na ich zachowanie i relacje z innymi.
Metamodel dostarcza Ci narzędzia, dzięki którym możesz pokonywać te bariery, jak również rozpakowywać i demaskować wynikające ze zniekształceń sprzeczności w przekonaniach Twoich rozmówców. Słówko "meta" oznacza tutaj, że jest to "model modeli", czyli określa on, w jaki sposób ludzie konstuują swoje mapy rzeczywistości.
U podstaw metamodelu leży założenie, że ludzie, podczas swoich dążeń do uporządkowania otaczającej ich rzeczywistości i ogarnięcia dużej ilości informacji stosują trzy podstawowe rodzaje zniekształceń:
Mechanizmy te często są nam bardzo potrzebne, inaczej utonęlibyśmy w morzu bodźców, jak również nie mogli normalnie funkcjonować, gdyby każda sytuacja wymagała od nas dokładnego i czasochłonnego analizowania. Jeżeli jednak ich występowanie powoduje zakłócenia Twoich interakcji z innymi, należy się tym zająć przy pomocy metamodelu.
Bardzo prosto - daje nam do ręki zbiór pytań, mających na celu wydobycie informacji, która została usunięta, dotarcie do zniekształconych faktów lub wykazanie błędów generalizacji.
Najlepiej pokazać to na przykładach:
- Są w życiu pewne rzeczy, które mężczyzna musi zrobić sam.
- Jakie dokładnie rzeczy?
- Ta sytuacja mnie przerasta.
- Która sytuacja?
- Zachowujesz się jak głupek.
- Które dokładnie zachowanie uznajesz za głupie?
- Musisz nosić te śmieszne okulary?
- Kto twierdzi, że są one śmieszne?
- Ja.
- Na jakiej podstawie mówisz, że te okulary są śmieszne?
- Bo mi się nie podobają.
- Czy wszystkie okulary, które Ci się nie podobają uznajesz za śmieszne?
- Yyy...
- Nic mi w życiu nie wychodzi.
- Czy potrafisz wskazać choć jedną rzecz w życiu, z której jesteś zadowolona?
- Muszę kupić trochę nowych ciuchów, żeby poczuć się pewniej.
- Czy jest jakaś sytuacja, w której czujesz się pewnie bez kupowania nowych ciuchów?
- Nie mogę mieć udanego związku dopóki nie stracę na wadze.
- Jaka jest relacja między udanym związkiem a wagą? Czy znasz jakieś osoby, które mają udany związek
bez tracenia na wadze?
- Nawet Ty to jesteś w stanie zrozumieć.
- Nawet ja? W porównaniu do kogo?
- Gdybyś miał lepszy gust byłbyś bardziej lubiany. - Lepszy gust? W porównaniu do kogo?
- Ludzie Cię nie lubią.
- Którzy dokładnie ludzie?
- Nie prowokuj mnie znowu!
- W jaki sposób Cię prowokuję?
- Nie mogę znieść Twojego zachowania.
- Co by się stało, gdybyś mogła znieść moje zachowanie?
- On już nie może być głupszy.
- A co go przed tym powstrzymuje?
- Powinieneś być lepszym mężem.
- Według kogo? W porównaniu do kogo?
- Zawsze nosisz tę koszulę.
- Zawsze? Nigdy nie miałem na sobie czegoś innego?
- Zawsze kiedy ty grasz, nasza drużyna przegrywa!
- Czyli zawsze kiedy mnie nie ma nasza drużyna wygrywa?
- On mnie ignoruje,
- Skąd konkretnie wiesz, że on cię ignoruje?
- Ta cena jest za wysoka.
- W porównaniu z czym?
- Próbujesz mnie ośmieszyć.
- Skąd wiesz co chcę zrobić?
- Przepraszam, że Cię zanudzam moimi opowieściami.
- Dlaczego twierdzisz, że mnie zanudzasz?
I ta dalej. Można by tak w nieskończoność mnożyć mniej lub bardziej pokręcone przykłady.
Musisz oczywiście zachować w tym wszystkim umiar. Już samo odpowiadanie pytaniem na pytanie może zostać uznane za nieuprzejme, należałoby rozbudować wypowiedź, żeby nie prowadziła ona do kłótni, co w przypadku powyższych zdań może nastąpić.
Najlepiej najpierw się dopasować, potwierdzić bieżące doświadczenie drugiej osoby i dopiero wówczas delikatnie przejść do pytania.
Czyli, na przykład:
- On mnie ignoruje,
- Jak rozumiem uważasz, że on nie poświęca Ci tyle uwagi, ile byś sobie życzyła, ale skąd konkretnie
wiesz, że on cię ignoruje? Po czym to wnioskujesz?
Metamodel możesz również w sprytny sposób wykorzystać do rozbrajania presupozycji, jeżeli znasz hasło (dostępne po subskrypcji) to zapraszam do przeczytania materiału opisującego jak to robić: Rozbrajanie presupozycji.